Transformacja ustrojowa w Polsce w latach 90-tych ubiegłego wieku oraz zmiana gospodarki centralnie sterowanej na rynkową była ogromnym skokiem cywilizacyjnym dla naszego kraju i zmusiła obywateli do całkowitej zmiany myślenia na temat zarabiania pieniędzy. Zachęcenie ludzi do prowadzenia własnego biznesu stało się jednym z priorytetowych celów kolejnych rządów, a jednym ze sposobów na to okazały się inkubatory przedsiębiorczości, tworzone na wzór tych działających od lat w Europie Zachodniej i USA.
Czym właściwie jest inkubator przedsiębiorczości?
Słowo „inkubator” z pewnością każdy kojarzy z urządzeniem szpitalnym dla noworodków, w którym stworzone są optymalne warunki dla przedwcześnie urodzonych dzieci. Inkubator przedsiębiorczości ma analogiczne zadanie. Oferując wsparcie w różnych aspektach prowadzenia działalności ma on maksymalnie ułatwić przedsiębiorcom realizację ich pomysłów biznesowych. Wsparcie inkubatora polega przede wszystkim na szeroko pojętym doradztwie z zakresu opracowania biznesplanu, pozyskania środków finansowych, rozwiązywania problemów prawno- podatkowych, technologicznych, działań marketingowych i sprzedażowych. Pomoc przedsiębiorcom może być realizowana w formie preinkubacji lub inkubacji. Preinkubacja pomaga młodym przedsiębiorcom sprawdzić swój pomysł biznesowy bez konieczności zakładania firmy, zaś w ramach inkubacji zarejestrowane firmy otrzymują pełne lub częściowe wsparcie prawno-finansowe, szkoleniowe, lokalowe itd. Działalność inkubatorów kojarzona jest częściej z preinkubacją, czyli pomocą w rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw, tzw. start-upów. Inkubatory mają różną formę prawną, ale najczęściej spotykana są fundacje.
Rodzaje inkubatorów działających w Polsce
Ze względu na charakter i adresatów udzielanego wsparcia można wyróżnić kilka rodzajów inkubatorów:
– inkubatory oferujące wsparcie dla wszystkich przedsiębiorców,
– Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości (działają przy uczelniach wyższych i mają za zadanie inicjować i wspierać działania biznesowe wśród studentów i pracowników naukowych),
– technologiczne (działają na rzecz powstawania nowych technologii),
– inkubatory przedsiębiorczości społecznej (tworzone są przez samorządy lub organizacje w celu aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych itp.).
Co dokładnie oferuje inkubator przedsiębiorczości?
Większość inkubatorów (zwłaszcza akademickich) kieruje swoją ofertę do początkujących przedsiębiorców, dzięki której mogą oni znacznie obniżyć ryzyko i koszty prowadzenia działalności. Oferta ta polega na umożliwieniu przedsiębiorcy działania bez konieczności zakładania działalności gospodarczej i poprzez użyczenie mu osobowości prawnej inkubatora. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca realizuje swój pomysł biznesu pod kuratelą inkubatora, który jest stroną w rozliczeniach z klientami i dostawcami, z Urzędem Skarbowym, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych itp. Przedsiębiorca zazwyczaj podpisuje z inkubatorem umowę zlecenia lub o dzieło i na tej podstawie otrzymuje wynagrodzenie o równowartości zysku osiągniętego z realizacji swojego projektu biznesowego. Korzystając z tej oferty, przedsiębiorca nie musi załatwiać formalności związanych z rejestracją firmy, płacić comiesięcznych składek ZUS i zaliczek na podatek dochodowy, prowadzić księgowości itp., a dodatkowo praktycznie całe ryzyko biznesowe ponosi inkubator. Pomoc w ramach preinkubacji trwa zazwyczaj do dwóch, trzech lat, zaś korzystanie z niej wiąże się najczęściej z koniecznością uiszczania przez przedsiębiorcę comiesięcznej opłaty w wysokości 200-300 zł. Z dodatkowych usług świadczonych przez inkubatory warto wymienić te związane z wirtualnym biurem i coworkingiem. Użyczenie adresu do korespondencji lub przestrzeni biurowej do pracy są popularną formą wsparcia początkujących przedsiębiorców, dzięki którym znacznie obniża się koszt prowadzenia firmy, zaś przemyślany dobór coworkerów generuje efekt synergii. Wiele z inkubatorów działa w oparciu o różne fundusze, również pochodzące z Unii Europejskiej, co pomaga rozwijać innowacyjne start-upy wymagające nakładów inwestycyjnych.
Przyszłość inkubatorów w Polsce
Działające w oparciu o Ustawę o szkolnictwie wyższym polskie inkubatory są świetnym sposobem na pobudzanie przedsiębiorczości. Trudne warunki prowadzenia biznesu w Polsce związane z wysokimi kosztami pracy, nieprzyjaznym otoczeniem prawnym, opieszałym wymiarem sprawiedliwości i panującym kryzysem ekonomicznym sprzyjają wszelkim rozwiązaniom ułatwiającym zakładanie i prowadzenie firmy. Dlatego też kilkadziesiąt inkubatorów rozsianych po całej Polsce ma szanse przetrwać, pozostawiając wciąż wiele miejsca na nowe inicjatywy.
