Czy znasz przepisy dotyczące natężenia oświetlenia w miejscu pracy?

light

Natężenie oświetlenia jest jednym z kluczowych czynników opisanych w normie PN-EN 12464-1:2012 dotyczącej prawidłowego oświetlenia miejsca pracy. Wielkość ta charakteryzuje gęstość strumienia światła padającego na daną powierzchnię. Wyraża się ją w jednostkach nazywanych luksami. Jak wyglądają przepisy, które musi spełnić pracodawca, by być spokojnym o zdrowie swoje i pracowników?

Różne poziomy natężenia

Norma dzieli obszar roboczy pracownika na trzy strefy, dla których minimalna wartość natężenia strumienia świetlnego jest różna. Podstawową i najjaśniejszą strefą jest bezpośredni obszar wykonywania zadania przez pracownika. Od wartości w tym polu zależą wszystkie pozostałe natężenia. Ustalenie odpowiedniego nominału natężenia nie jest proste wbrew pozorom. Minimalna gęstość strumienia świetlnego zależy od stopnia trudności pracy wzrokowej i wielkości pozornej szczegółu pracy wzrokowej. Te czynniki natomiast zależą od współczynnika odbicia przedmiotu pracy oraz jego kontrastu z tłem. Jak widać, ustalenie faktycznej wartości minimalnej natężenia może być problematyczne. Przyjmuje się, że nie powinno być mniejsze niż 200 luksów, niezależnie od rodzaju wykonywanego zadania. Do pomieszczeń o innym charakterze wykorzystuje się definicję minimalnego kryterium odpowiedniego oświetlenia. Jest ono spełnione wtedy, gdy można dojrzeć rysy twarzy drugiego człowieka – w liczbach wynosi ono około 20 luksów.

Pole zadania a pole otoczenia

Natężenie w polu zadania powinno być największe, i choć minimalnie jest to tylko 200 luksów, to norma podaje konkretne wartości dla konkretnych czynności. Tak więc, przykładowo, pole zadania spawacza powinno spełniać kryterium minimum 300 luksów, zaś prace precyzyjnie mechaniczne już osiągają liczbę 1000 luksów. Jest to bardzo sporo, a uzyskanie takiego naświetlenia wymaga zainstalowania specjalistycznych lamp. Pole otoczenia jest półmetrowym pasem otaczającym wyżej wspomniany obszar zadania. Norma przewiduje, że natężenie oświetlenia w tym pasie może być mniejsze, choć mówi się, że najlepszym rozwiązaniem jest taki sam stopień luminancji. Tutaj również wartość nie może spaść poniżej 200 luksów, a dokładna tabela również jest podana w normie PN-EN 12464-1:2012. Przykładowo, najbardziej oświetlone obszary zadania wymagające natężenia powyżej 750 luksów wymagają przynajmniej 500 luksów w polu otoczenia. Jest to zrozumiałe, ze względu na możliwe powstanie zbyt dużego kontrastu między obszarami, który spowoduje niepotrzebne rozpraszanie się pracownika. W przypadku kontroli, osobno są mierzone wskazania dla każdej ze stref, wyciągana jest wartość średnia oraz porównywana z tabelką mieszczącą się w przepisach.

Zwiększenie norm

Wskazane wyżej normy dotyczą przeciętnego pracownika o przeciętnym zdrowiu i przeciętnej jakości wzroku. Może się jednak zdarzyć sytuacja, gdy zatrudniony, z różnych względów, potrzebuje zwiększonego natężenia strumienia świetlnego w polu zadania. Przesłankami ku temu są utrudniona praca wzrokowa, wysoka trudność zadania, wady wzroku czy wiek pracownika, przekraczający 40 lat. W tych przypadkach zaleca się stosowanie natężenia o jeden poziom wyższy od minimalnego zalecanego. Stopniowanie odbywa się po szeregu: 20, 30, 50, 75, 100, 150, 200, 300, 500, 750, 1000, 2000, 3000, 5000 luksów. Czasem lepiej jest nie dopuścić pracownika do pracy, niż próbować zapewnić mu odpowiednie warunki.

Źródła światła

Promienie oświetlające miejsce pracy musi pochodzić ze źródła naturalnego, czyli Słońca, o ile jest to oczywiście możliwe. W przypadku niedostatku w natężeniu, używa się sztucznych źródeł – ogólnych i miejscowych. Zaleca się korzystanie zwłaszcza z tych drugich, z powodu natury samej żarówki. Jarzeniówki, które są montowane na sufitach w większości firm nie należą do najzdrowszych wynalazków. Niemniej, połączenie tych trzech źródeł musi dać wartość minimalnego natężenia światła. Czasami, w przypadku bardzo trudnych prac, stosuje się jeszcze czwarte oświetlenie, które znajduje się pod miejscem pracy, którym jest specjalna, lekko przyciemniana szyba.

Artykuł o normach oświetleniach w miejscu pracy opracowano dzięki serwisowi ultra-elektro.pl
Uwaga! Wszystkie artykuły dotyczące usług, produktów medycznych chemicznych oraz wszelkiego typu suplementów mają charakter wyłącznie informacyjny. Informacje te przeznaczone są do badań naukowych – nie należy traktować ich jako porady, czy zachęty do kupna lub/i stosowania. Nasza serwis informacyjny nie ponosi odpowiedzialności za skutki jakie może przynieść stosowanie substancji opisywanych w artykułach

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

Możesz użyć następujących tagów oraz atrybutów HTML-a: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>